Przejdź do głównej treści

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Instytut Filologii Słowiańskiej

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistyczne

Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistyczne: Seria poświęcona starożytnościom słowiańskim

Wydawnictwo zaczęło ukazywać się w ramach współpracy slawistów krakowskich i wileńskich. Inicjatorami serii i jej pierwszymi redaktorami naukowymi byli Aleksander Naumow i Sergejus Temčinas. Publikacje prezentują autorskie monografie oraz tematyczne tomy zbiorowe, ukazujące wyniki badań nad dawną tradycją piśmienniczą Słowian ze szczególnym uwzględnieniem literatury i kultury dawnego państwa polsko-litewskiego (późniejszej Rzeczypospolitej Obojga Narodów). Wśród autorów testów serii KWSS znajdują się zarówno badacze o ugruntowanej już światowej renomie, jak też początkujący mediewiści, którzy prezentują pierwsze wyniki swoich badań na tym, cieszącym się już uznaniem specjalistów, forum. Po okresie początkowej nieregularności, od 2009 roku seria ukazuje się w postaci roczników jako stała publikacja IFS UJ.

Rada Naukowa KWSS:

  • Aleksander Naumow (Supraśl),
  • Sergejus Temčinas (Wilno),
  • Slavia Barlieva (Sofia),
  • Dragiša Bojović (Nisz),
  • Marzanna Kuczyńska (Poznań),
  • Krassimir Stantchev (Rzym),
  • Peter Žeňuch (Bratysława).

 
Redaktorzy serii KWSS:

  • Jan Stradomski (Kraków),
  • Maryna Czystiakowa (Wilno)

Wymogi edytorskie

Wymogi edytorskie dla artykułów publikowanych w Krakowsko-Wileńskich Studiach Slawistycznych

***

Tomy KWSS można kupić w sklepach internetowych Wydawnictwa ScriptumKsięgarni Akademickiej oraz Księgarni Naukowej-Europejskiej.
Stacjonarnie tomy KWSS moża kupić w Krakowie (Księgarnia Akademickia, Kraków, ul św. Anny 6) i Warszawie (Księgarnia Naukowa-Europejska, al. Solidarności 83/89)

Widok zawartości stron Widok zawartości stron

Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistyczne

Słowianie a Imperium Osmańskie. Konflikty, koegzystencje, dziedzictwo

Słowianie a Imperium Osmańskie. Konflikty, koegzystencje, dziedzictwo

red. M. Dyras, K. Stachowski, J. Stradomski

Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistyczne 18

Wydawnictwo Scriptum, Kraków 2021

***

  • Wstęp
  • Lech Miodyński, Rekonfiguracja miejsc, granic i stref w procesie osmańskiej inkulturacji w Macedonii
  • Sylwia Filipowska, Polak u wrót Imperium Osmańskiego – procedury wjazdowe we wspomnieniach Polaków podróżujących do Turcji od XV do początków XX wieku
  • Mariola Walczak-Mikołajczakowa, Aleksander Mikołajczak, Dylematy hetmana Filipa Orlika w drodze do Stambułu (na podstawie „Diariusza podróżnego”)
  • Marek Stachowski, Komu są potrzebne słowiańskie turcyzmy?
  • Kamil Stachowski, Żywotność leksyki osmańskiej w polszczyźnie
  • Beata Wierzbicka, Piotr Wierzbicki, Relacje polsko-tureckie (polsko-osmańskie) w polonicach z Archiwum Państwowego w Lewoczy
  • Barbara Suchoń-Chmiel, Świat islamu w słowackich pieśniach historycznych w okresie renesansu i baroku
  • Tomasz Kwoka, Ewlii Czelebiego panońskie podróże. O miastach wojwodińskich w kronikach podróżnika tureckiego
  • Damian Kubik, Kwestia turecka w myśli Svetozara Markovicia
  • Krzysztof Popek, The Principality of Bulgaria, the Sublime Porte, and the Muslim Minority (1878–1885)
  • Jordanka Georgiewa-Okoń, Demografia, ruchy migracyjne i osadnictwo na ziemiach bułgarskich od XIV do pierwszej połowy XX wieku
  • Marzanna Pomorska, Rzeczpospolita i Polska współczesna w tureckich podręcznikach do nauki historii w roku szkolnym 2019/2020

Słowianie w monarchii Habsburgów. Literatura, język, kultura

Słowianie w monarchii Habsburgów. Literatura, język, kultura

red. M. Čistiakova, M. Kuczyńska, J Stradomski

Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistyczne 17

Księgarnia Akademicka, Kraków 2020

***

  • Słowo wstępne
  • Виктория Легких, Венгры среди русских святых: Служба на успение прп. Ефрема Новоторжского
  • Маргарита В. Живова, Фигура и почитание св. Стефана (Иштвана) I, короля венгерского, в русинских (карпато-русских) „Месяцесловах” середины XIX – первой трети ХХ вв.
  • Peter Žeňuch, Cyrilské rukopisné pramene neliturgickej povahy ako východisko pre poznanie jazykového a kultúrneho obrazu o byzantsko-slovanskej tradícii na Slovensku
  • Aleksander Naumow, Jak zostać prawosławnym (na podstawie Trebnika św. Piotra Mohyły)
  • Jerzy Ostapczuk, Warianty tekstologiczne Przedmów do Ewangelii bł. Teofilakta Bułgarskiego jako podstawa do identyfikacji wzoru tetraewangelii wileńskiej z 1644 roku
  • Ryszard Grzesik, Zeszyt węgierski „Testimoniów najdawniejszych dziejów Słowian”, czyli Słowianie w oczach Węgrów
  • Antonina Kurtok, Węgierskie miejsca symbole w literaturze chorwackiej XVI i XVII wieku
  • Красимир Станчев, Габсбургская империя в политических идеях болгар-католиков в XVII веке
  • Dariusz Ciołka, Habsburgowie wobec ortodoksji w kontekście duchowo-kulturalnym Kościoła unickiego w XVIII–XIX wieku
  • Mirosław P. Kruk, Kilka uwag o XIX-wiecznych neobizantyńskich freskach w cerkwi greckokatolickiej pw. Podwyższenia Krzyża Świętego (dawnym kościele św. Norberta) w Krakowie
  • Marija Klobčar, Ujet v politično izgnanstvo: Poljak Emil Korytko in zbirka Slovénſke péſmi krajnſkiga narόda
  • Jitka Máchalová, Społeczeństwo i kultura Europy Środkowej w czasach panowania Rudolfa II w zwierciadle czeskiej beletrystyki historycznej XIX wieku
  • Bohumil Jiroušek, Galicja w publicystyce Josefa Kalouska
  • Markéta Špačková, About Josef Bojislav Pichl’s Interest in Polish Literature and his Anthology Společenský krasořečník český
  • Peter Karpinský, Personálna a sociálna deixa v prekladových textoch habsburskej cisárskej a kráľovskej kancelárie

Słowiańszczyzna wielowyznaniowa w dawnych wiekach

Słowiańszczyzna wielowyznaniowa w dawnych wiekach

red. M. Kuczyńska, J. Stradomski

Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistyczne 16

Księgarnia Akademicka, Kraków 2019

***

  • Słowo wstępne
  • Ryszard Grzesik, Wielkomorawsko-panońskie Opowiadanie o przełożeniu ksiąg
  • Марина Чистякова, О взаимодействии четьих сборников в Киевской митрополии: третья редакция Измарагда в составе прологов XVI–XVII вв.
  • Красимир Станчев, Этноконфессиональная мозаика болгарских земель XVII века по сведениям католических миссионеров
  • Alessandra Andolfo, Words and Swords: The Liturgical Printed Books for the Serbs through the 15th and 16th Centuries
  • Alicja Z. Nowak, Walki z wyznawcami Mahometa w życiu i twórczości duchowieństwa ruskiego w XVII w.
  • Agnieszka Gronek, Rycerz Ducha Świętego. O wizerunku Jana III Sobieskiego w Colloquium lubelskim Cypriana Żochowskiego
  • Mirosław P. Kruk, Czy w ortodoksyjnych ikonach był obrazowany Czyściec? Kilka uwag na temat domniemanych idei i motywów zachodnich w ruteńskich ikonach Sądu Ostatecznego
  • Bogdan Walczak, Polemika wyznaniowa w polskich antologiach historycznojęzykowych
  • Peter Zubko, Poľské relikty (rekatolizácie) na východe Slovenska
  • Наталья Пуминова-Амброзяк, Особенности использования идей Псевдо-Дионисия Ареопагита в трудах Петра Могилы

Studies on the Medieval and Premodern Literary Civilization of Russia and Ukraine

Studies on the Medieval and Premodern Literary Civilization of Russia and Ukraine

Harvey Goldblatt

vol. 1: Between Kyivan Rus´ Writings and the Literary Tradition of Muscovite Russia
vol. 2: Between Early Slavic Writing and the Literary Tradition of Ukraine Rus´

Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistyczne 15/1 i 15/2

Kraków 2019

***

  • Preface (Aleksander Naumow and Jan Stradomski)
  • Introduction (Giorgio Ziffer)
  • Volume I
  • Between Kyivan Rus´ Writings and the Literary Tradition of Muscovite Russia
  1. Slavic Ethnic and Confessional Identity in the Rus’ Primary Chronicle: On the “Tale about the Translation of Books into the Slavic Language”
  2. Authority and Tradition: On Prince Volodimer’s Conversion and the Cyrillo-Methodian Apostolic Heritage
  3. Authorship and Textual Identity in the Tale of the Holy Martyrs Boris and Gleb
  4. “The Song of Igor’s Campaign”: On Vladimir Nabokov’s English Translation of the Slovo o polku Igoreve
  5. Sacred Writings as Semantic Touchstones: On the Path from Sin of Pride to Salvific Redemption in the Igor´ Tale
  6. Autonomous Fragments or Structural Unity: Once More on the Meaning and Composition of the Igor´ Tale
  7. Isocolic Structures in the Slovo o polku Igoreve
  8. Слово о полку Игореве — The Igor´ Tale. A New English Translation
  9. About the Igor Tale, the Zadonščina, and Tasks of Philology
  10. On the Place of the Cyrillo-Methodian Tradition in Epiphanius’ Life of St. Stephen of Perm´
  11. On “rus’kymi písmeny” in the Vita Constantini and “Rus’ian’ Religious Patriotism”
  12. History and Hagiography: Recent Studies on the Text and Textual Tradition of the Vita Constantini
  13. Confessional and National Identity in Early Muscovite Literature: The Case of the Discourse on the Life and Death of Dmitrij Ivanovič Donskoj
  14. Formal Structures and Textual Identity: The Case of Prince Andrej M. Kurbskij’s First Letter to Tsar Ivan IV Groznyj
  15. On Old and New Russian Literature in the Seventeenth Century
  • List of Abbreviations
  • Index of Names (Volume I)

__________

  • Volume II
  • Between Early Slavic Writing and the Literary Tradition of Ukraine Rus´
  1. Guidelines to the Study of the Literary Civilization of Orthodox Slavdom
  2. The Formalist Approach and the Study of Medieval Orthodox Slavic Literature
  3. Christian Figural Readings and Biblical Interpretation: Once More on “Thematic Clues” in Orthodox Slavdom
  4. On Sacred and Vulgar Tongues in Medieval and Premodern Orthodox Slavdom. Aspects of the Ukrainian Language Question
  5. Variance and Invariance in Cyrillo-Methodian Hagiographic Writings
  6. On the Nature and Function of Vita Constantini XVI and “Speaking in Tongues” in the Cyrillo-Methodian Language Question
  7. The Orthodox Slavic Parallel to the Humanistic Language Question
  8. On the Theory of Textual Restoration among the Balkan Slavs in the Late Middle Ages
  9. The Church Slavonic Language Question in the Fourteen and Fifteenth Centuries: Constantine Kostenečki´s Explanatory Treatise on the Letters
  10. On Supranational and Local Aspects of Orthodox Slavdom: The Case of Constantine Kostenečki´s Explanatory Treatise on the Letters
  11. On Church Slavonic Grammatical Terms and their Greek Counterparts in the Fourteenth and Fifteenth Centuries
  12. Godlike “Simplicity” versus Diabolic “Craftiness”: On the Significance of Ivan Vyšens’kyj’s “Apology for the Slavic Language”
  13. On the Language Beliefs of Ivan Vyšens’kyj and the Counter-Reformation
  14. Notes on the Text of Ivan Vyšens’kyj’s Epistle to the Renegade Bishops
  15. Ivan Vyšens’kyj’s Conception of St. John Chrysostom and his Idea of Reform for the Ruthenian Lands
  16. On the Reception of Ivan Vyšens’kyj among the Old Believers
  • List of Abbreviations
  • Index of Names (Volume II)

***

Prof. Harvey Goldblatt jest profesorem Średniowiecznej Literatury Słowian na Wydziale Języków i Literatur Słowiańskich Uniwersytetu Yale (USA). Jest autorem licznych publikacji w zakresie problemów językowych w świecie słowiańskim, jak również dziedzictwa literackiego i językowego obszaru Slavia orthodoxa. Jego szczególne zainteresowania badawcze obejmują szeroki zakres czasowy i terytorialny, pomiędzy wczesnym okresem istnienia literatury bułgarskiej i serbskiej, aż po współczesne dziedzictwo Słowiańszczyzny wschodniej (Rosji i Ukrainy). Autor łączy slawistykę europejską i amerykańską, jako uczeń i ofiarny współpracownik prof. Riccarda Picchia wzbogaca filologię słowiańską po obu stronach Atlantyku. Jego głębokie studia nad piśmienniczą kulturą ruską i bałkańską stanowią trwałe osiągnięcia naukowe, są też inspiracją do dalszych badań i interpretacji. Wartość i wagę jego publikacji Goldblatta w kontekście światowej mediewistyki wnikliwie odsłania we wstępie prof. Giorgio Ziffer, przewodniczący Włoskiej Asocjacji Slawistów.

Ръкописи. Автори. Творби

Ръкописи. Автори. Творби

Климентина Иванова

Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistyczne 14

Kraków 2018

***

  • УВОД (Мая Иванова)
  • ДУМИ НА АВТОРА (Климентина Иванова)
  1. Об одной рукописи ХIV в. Погодинского собрания
  2. Два неизвестни азбучни акростиха с глаголическа подредба на буквите в среднобългарски Празничен миней
  3. За началото на славянската писменост. Цикъл сведения в средновековната руска книжнина
  4. Пълен текст на Словото за Сретение от Йоан Екзарх
  5. Неизвестни служби на Иван Рилски и Михаил Воин
  6. Неизвестна редакция на Златоструя в сръбски извод от XIII век
  7. Цикл великопостных гомилий в Гомилиарии Михановича
  8. За Хилендарския препис на Първия Симеонов сборник
  9. Един вероятен източник на „За буквите“ от Черноризец Храбър
  10. Класификация, типология и каталогизация на някои типове сборници в балканската ръкописна традиция
  11. Неизвестни преписи от творби на Климент Охридски в книгохранилищата на Югославия
  12. Служба на св. Ахил Лариски (Преспански) от Синайския Празничен миней № 25
  13. Успение Методиево
  14. Сборникът на Мара Лешева – неизвестен паметник на сръбската книжнина от ХV век
  15. „Възпявам те, отче Ахиле, на архиереите украса“ (издание на текста на сръбската Служба за св. Ахил)
  16. Един български препис на преводното „Учително евангелие“ от ХIV в. и проблемът за навлизането му в славянската книжнина (Предварително съобщение)
  17. Един литургичен паралел към апокрифа „Как Михаил победи Сатанаил“
  18. Календарните сборници в сбирката на манастира „Високи Дечани“
  19. Неизвестно житие на преподобния Павел Тивейски в Балканската кирилска книжнина
  20. Некоторые проблемы изучения южнославянской переводной агиографии
  • ЛИТЕРАТУРА
  • ИМЕНЕН УКАЗАТЕЛ
  • СЪКРАЩЕНИЯ НА КНИГОХРАНИЛИЩА И ИНСТИТУЦИИ

***

Prof. Klimentyna Iwanowa jest bułgarską mediewistką – historykiem literatury, badaczem słowiańskiej tradycji rękopiśmiennej, tekstologiem. W swojej drodze zawodowej związana z najważniejszymi bułgarskimi instytucjami naukowymi, w których prowadzone są badania nad zagadnieniami starobułgarskiej spuścizny piśmienniczej – Instytutem Literatury Bułgarskiej Akademii Nauk, Katedry Cyrylometodiewistyki Uniwersytetu Sofijskiego im. św. Klemensa Ochrydzkiego oraz Cyrylo-Metodejskiego Centrum Naukowego Bułgarskiej Akademii Nauk.
Jest członkiem rad naukowych wiodących periodyków i serii naukowych, takich jak: „Studia Cyrylo-Metodejskie”, „Palaeobulgarica”, „Starobułgarska literatura”, a także czterotomowej „Encyklopedii Cyrylo-Metodejskiej”. Jej niezwykle liczne publikacje naukowe obejmują problematykę w szerokim spectrum czasowym i tematycznym – od wczesnej tradycji cyrylometodejskiej po tyrnowską szkołę piśmienniczą, od prac kodykologicznych po studia nad makrogatunkową strukturą rękopisów, od  badań nad starymi tekstami po ich rytualną (liturgiczną) funkcjonalność, od średniowiecza aż do czasów współczesnych. W niniejszej antologii znalazły się wybrane prace Klimentyny Iwanowej, powstałe na przestrzeni wielu lat, które łączy to, że każda przedstawia jakieś odkrycie naukowe oraz wskazówki dla kontynuacji badań.

Рукописные прологи Великого княжества Литовского и Польского королевства

Рукописные прологи Великого княжества Литовского и Польского королевства

Марина Чистякова

Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistyczne 13

Kraków 2017

***

  • ВВЕДЕНИЕ 
  • ГЛАВА I
  1. Общая текстологическая характеристика киево-софийской редакции Простого пролога 
  2. Источники поучений киево-софийской редакции
  • ГЛАВА II
  1. Общая текстологическая характеристика новогрудской редакции Простого пролога
  2. Источники поучений новогрудской редакции
  • ГЛАВА III
  1. Общая текстологическая характеристика киевской редакции Стишного пролога 
  2. Вторая кассиановская редакция Киево-Печерского патерика в киевской редакции Пролога
  • ГЛАВА IV
  1. Общая текстологическая характеристика музейной редакции Простого пролога
  2. Источники поучений музейной редакции
  • ГЛАВА V
  1. Общая текстологическая характеристика рифмованной редакции Стишного пролога
  2. Источники поучений рифмованной редакции
  • ЗАКЛЮЧЕНИЕ
  • ЛИТЕРАТУРА И ИСТОЧНИКИ
  • ИМЕННОЙ УКАЗАТЕЛЬ
  • ГЕОГРАФИЧЕСКИЙ УКАЗАТЕЛЬ 
  • УКАЗАТЕЛЬ АВТОРОВ И ИСТОЧНИКОВ ПРОЛОЖНЫХ ПОУЧЕНИЙ
  • УКАЗАТЕЛЬ ИНЦИПИТОВ ПРОЛОЖНЫХ ТЕКСТОВ

Ośrodki kultury dawnej Słowiańszczyzny i ich znaczenie dziejowe

Ośrodki kultury dawnej Słowiańszczyzny i ich znaczenie dziejowe

red. M. Kuczyńska, J. Stradomski

Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistyczne 12

Kraków 2017

***

  • Słowo wstępne
  • Красимир Станчев, Св. Климент Охридский: ученик и учитель, создатель школы и традиции
  • Маргарита В. Живова, „Светило, воссиявшее с Запада” как топос в древнеславянской гимнографии и гомилетике
  • Евелина Минева, Охридското книжовно средище като посредник между старобългарската и византийската литература
  • Aleksander Naumow, Św. Kliment Ochrydzki jako duszpasterz
  • Мая Иванова, Ролята на наставника в житията на софийските мъченици
  • Izabela Lis-Wielgosz, Monaster Sveta Trojica Pljevaljska na mapie kultury, sztuki i piśmiennictwa dawnej Słowiańszczyzny
  • Ryszard Grzesik, Czy Kraków był „Trzecim Rzymem”? Na kanwie dzieła Franka Kmietowicza – Kiedy Kraków był „Trzecim Rzymem”
  • Сара Маццони, Кирилло-Мефодиевское наследие в Анти-Энциклике И. В. Платонова
  • Марина Чистякова, О переводах с латыни в Речи Посполитой в XVII в. (цикл сказаний из Луга духовного Иоанна Мосха в музейной редакции Пролога)
  • Jerzy Ostapczuk, Stare druki tetraewangelii lwowskich i ich miejsce wśród innych cyrylickich ksiąg z tekstem Dobrej Nowiny
  • Владимир Мякишев, Habent sua fata libelli: „стертая” история одного виленского экземпляра Литовского Статута 1588 года
  • Teresa Chynczewska-Hennel, Mistrz i uczniowie. Akademia Kijowsko-Mohylańska w dyskusjach krytyków i zwolenników
  • Alicja Z. Nowak, Bracka oferta wydawnicza a odnowa kapłaństwa w Rzeczypospolitej – wybrane przykłady (pierwsza połowa XVII w.)
  • Tomasz Hodana, Ostróg – Lwów – Athos. Iwan Wiszeński i wielkie ośrodki kultury prawosławnej
  • Bohumil Jiroušek, Historyk Josef Kalousek o dziejach czeskiego kielicha w okresie przedhusyckim
  • Наталья Пуминова, Гносеологические аспекты Православного исповедания и Собрания короткой науки о вере Петра Могилы
  • Miran Štuhec, Wyjątkowe znaczenie słoweńskiego protestantyzmu i rola w nim Primoža Trubara
  • Peter Zubko, Vzdelanostná a kultúrna úroveň uniatskeho kléru na východe Slovenska v polovici 18. storočia vo svetle prameňov latinskej cirkvi

Zbrojne i ideologiczne konfilkty w dawnym piśmiennictwie Słowian i ich echa w nowszej kulturze

Zbrojne i ideologiczne konfilkty w dawnym piśmiennictwie Słowian i ich echa w nowszej kulturze

red. M. Kuczyńska, J. Stradomski

Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistyczne 11

Kraków 2015

***

  • Słowo wstępne
  • RZECZPOSPOLITA
  • Teresa Chynczewska-Hennel, O Bohdanie Chmielnickim z różnych punktów widzenia 
  • Aleksander Naumow, Wojna w Trebniku św. Piotra (Mohyły)
  • Viviana Nosilia, Walka człowieka przeciw złym duchom podniebiańskim u Iwana Wiszeńskiego. Zarys problematyki
  • Tomasz Hodana, Ukraińska recepcja postaci i twórczości Iwana Wiszeńskiego. Zarys problemu
  • Марина Чистякова, О гнойненском варианте основной редакции Измарагда: особенности состава, источники дополнительных статей
  • Jerzy Ostapczuk, Ewangelie czytane na wszelką potrzebę, różnorodne w cyrylickich starych drukach tetraewangelii
  • Adam Fałowski, Leksyka wojenno-wojskowa w Nomenklatorze Eliasza Kopijewskiego z 1700 roku
 
  • ROSJA – BAŁKANY
  • Alexey Vladimirovich Chernetsov, Religious and political concepts in miniatures of the Illustrated Chronicle of Ivan the Terrible
  • Urszula Cierniak, Przelać krew niczym wodę, czyli o interpretacji Powstania Sołowieckiego w literaturze staroobrzędowców
  • Наталья Пуминова, Конфликт „старого" и „нового" в полемике грекофилов и латинствующих в Москве в последней четверти XVII века
  • Izabela Lis-Wielgosz, Między relacją i interpretacją, czyli o boju kosowskim w staroserbskiej historiografii
  • Красимир Станчев, Болгарские павликянe между православием, католицизмом и ислaмом
  • Adam Kulhavý, Cannons vs. God: Battle of Feldioara and its reception in the Church Slavonic chronicle of Moldavian bishop Macarius
 
  • SŁOWIANIE ZACHODNI
  • Jitka Rauchová, Od Švédů v Praze k Bílé hoře. Reflexe třicetileté války (1618–1648) v českém písemnictví 17.–19. století
  • Peter Žeňuch, Terra incognita v zápisoch Bohuša Nosáka-Nezabudova 
  • Mária Strýčková, Ideový stret latinskej a cirkevnoslovanskej obradovej terminológie v diele Juraja Joannikija Baziloviča
  • Bohumil Jiroušek, Wojny w objaśnieniu Českého státního práva Josefa Kalouska
 
  • VARIA
  • Mirosław Dymarski, „Polityka słowiańska" przywódców politycznych na Bałkanach w XIX i XX wieku
  • Natalia Naumow, Święty Benedykt – zwiastun pokoju i ojciec Europy
 
  • APPENDIX
  • Joanna Hołda, O początkach Sądeckiego Parku Etnograficznego

Rękopisy i teksty. Studia nad cerkiewnosłowiańską kulturą literacką Wielkiego Księstwa Litewskiego i Korony Polskiej do końca XVI w.

Rękopisy i teksty. Studia nad cerkiewnosłowiańską kulturą literacką Wielkiego Księstwa Litewskiego i Korony Polskiej do końca XVI w.

Jan Stradomski

Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistyczne 10

Kraków 2014

***

  • Wprowadzenie
  • Prawosławna tradycja piśmiennicza jako składnik kultury literackiej Korony Polskiej i Wielkiego Księstwa Litewskiego (w kontekście systemu literatury cerkiewnosłowiańskiej)
  • „Nauczyciele języka słowiańskiego" – święci Konstantyn-Cyryl i Metody w rękopisach cerkiewnych w Polsce
  • Teofilakta Ochrydzkiego komentarze do Ewangelii
  • „Między pszenicą czasem i kąkol dobrze się miewa" – indeksy ksiąg „prawdziwych" i „kłamliwych"
  • Oto się zbliża „początek boleści" – pisma apokaliptyczne i eschatologiczne prawosławnych Słowian
  • Bizantyńsko-słowiańskie teksty przeciwko mesalianom-bogomiłom
  • „Do was to słowo, o podstępni rzymianie!" – grecko-słowiańska polemika z Kościołem łacińskim
  • Typikon Świętej Góry Ahtos
  • Mnicha Daniela „z ziemi ruskiej" peregrynacje do Ziemi Świętej
  • Zakończenie
  • Резюме
  • Summary
  • Wykaz skrótów
  • Bibliografia
  • Wykaz sygnatur rękopisów
  • Incipitarium
  • Wykaz tytułów i nazw własnych rękopisów
  • Indeks osób i nazw etnicznych
  • Indeks nazw geograficznych i etnicznych

Słowiańska mozaika kultur wobec historii (nie)tolerancji i waśni religijnych

Słowiańska mozaika kultur wobec historii (nie)tolerancji i waśni religijnych

red. D. Gil, M. Kuczyńska

Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistyczne 9

Kraków 2014

***

  • Słowo wstępne
  • Малгожата Сковронек, Георги Минчев, Антиеретическата полемика в Шестоднева на Йоан Екзарх. Типологични паралели или генетическа връзка с Беседа срещу богомилите на Презвитер Козма? 
  • Анета Димитрова, Псевдо-Златоустовото слово За лъжепророците в Беседа против богомилите – цитиране или нов превод? 
  • Диана Атанасова, Приспособяване на светостта (Martyrium S. Arethae et Sociorum и неговите южнославянски контексти) 
  • Марина Чистякова, Повесть о Варлааме и Иоасафе как литературный источник Жития Дионисия Глушицкого  
  • Марина Чистякова, Руськомовные жития и чудеса вмч. Георгия в рукописных собраниях Польши и Литвы (обзор и публикация  текстов)
  • Aleksander Naumow, Święty jako zabójca (na materiale literatury cerkiewnosłowiańskiej Słowian południowych) 
  • Marek Melnyk, Katolicko-prawosławny spór „o czas" na ziemiach ruskich
  • Alicja Z. Nowak, Czysta wiara i innowierczy świat w ruskich naukach i przysięgach kapłańskich do XVII wieku 
  • Klaudia Koczur-Lejk, Polemika antyprotestancka w bajkach Bartłomieja Paprockiego 
  • Izabela Lis-Wielgosz, Tożsamość i odmienność: Mavro Orbini o prawosławnych Słowianach  
  • Красимир Станчев, Две тактики, одна цель: привлечение „греко-схизматиков" в лоно римско-католической церкви. Алфавитный  вопрос в славяноязычной издательской политике конгрегации De Propaganda Fide в XVII веке  
  • Peter Žeňuch, Stereotypy etniczno-wyznaniowe w środowisku grekokatolików na Słowacji 
  • Konrad Kuczara, Rumuński Kościół Greckokatolicki wobec Cerkwi prawosławnej w monarchii Habsburgów i w niepodległej Rumunii 
  • Tomasz Kwoka, Organizacja życia religijnego Rusinów w Wojwodinie w XVIII i XIX wieku     
  • Natalia Puminowa, Działalność metropolity kijowskiego Piotra Mohyły w ocenach rosyjskich intelektualistów drugiej połowy XIX – pierwszej połowy XX wieku 
  • Galia Simeonova-Konach, Tolerancja religijna, solidarność społeczna. Ocalenie bułgarskich obywateli żydowskiego pochodzenia przed Holokaustem i polityka Bułgarskiego Kościoła Prawosławnego w latach 30. i 40. XX wieku 
  • Bohumil Jiroušek, Jan Hus a Zdeněk Nejedlý, aneb mytologické tradice českého komunismu  
  • Ewa Golachowska, Współczesny Kościół katolicki na Białorusi wobec dziedzictwa prawosławia i polskiego katolicyzmu: zagadnienia socjolingwistyczne 
  • Giovanna Brogi Bercoff, „Heretyk" Jan Hus i inne obrazy symboliczne czystej wiary w poezji Tarasa Szewczenki

Cyrylometodejski komponent kultury chrześcijańskiej Słowian w regionie karpackim. Historia, tradycje, odwołania

Cyrylometodejski komponent kultury chrześcijańskiej Słowian w regionie karpackim. Historia, tradycje, odwołania

red. M. Kuczyńska, J. Stradomski

Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistyczne 8

Kraków 2013

***

  • Wstęp     
  •  
  • W KRĘGU RĘKOPISU
  •  
  • Димо Чешмеджиев, Традицията за св. Горазд в България и в Полша  
  • Ангел Николов, Сведения о св. Кирилле и св. Мефодии в списке Русского хронографа из собрания Национальной библиотеки в Софии (НБКМ № 774)
  • Явор Милтенов, Глаголицата в кирилски ръкописи като текстологически маркер   
  • Сергей Ю. Темчин, Кирилло-мефодиевское протоапракосное Евангелие: структура, состав и богослужебная функция  
  • Jerzy Ostapczuk, Ewangeliarz Euzebiusza z 1283 (1282?) roku w świetle słowiańskich lekcjonarzy krótkich (lesk)  
  • Małgorzata Skowronek, Uwagi o dwóch odpisach palei historycznej: ze zbiorów Lwowskiej Biblioteki Naukowej i Archiwum Państwowego w Bukareszcie   
  • Jan Stradomski, Kodeksu z Bonarówki cyrylometodejskie związki bliskie i dalekie   
  • Izabela Lis-Wielgosz, Niesłowiańskie ośrodki – słowiańskie dziedzictwo (na przykładzie serbskiego piśmiennictwa czasu odnowy patriarchatu w Peci)  
  •  
  • W KRĘGU TRADYCJI – RECEPCJI – IDEI
  •  
  • Aleksander Naumow, Problem regionalizmu w tradycji cyrylometodejskiej 
  • Peter Žeňuch, Byzantsko-slovanská kultúra na Slovensku – tradícia či import?   
  • Славия Бърлиева, Кирило-Методиевата мисия в Моравия и моравците във Виена през XVIII в.  
  • Leonard Górka SVD, Słowiańska teologia wyzwolenia w świetle dzieła ewangelizacyjnego świętych Cyryla i Metodego   
  • Marzanna Kuczyńska, Idea cyrylometodejska w kształtowaniu tożsamości Rusi Karpackiej   
  • Десислава Найденова, Кирило-Методиевото дело в политическата пропаганда на XIX век   
  • Dominika Gapska, „Pójdźmy do Rzymu!" – Wielka pielgrzymka Słowian z 1881 roku w prasie wielkopolskiej   
  • Gabriela Mihalková, Reflexia cyrilo-metodskej misie v slovenskej literatúre národného obrodenia
  •  
  • W KRĘGU JĘZYKA
  •  
  • Adam Fałowski, Desakralizacja i degradacja leksyki religijnej w gwarach małopolskich i językach obszaru karpackiego   
  • Tomasz Kwoka, Język napisów fundacyjnych ikon łemkowskich ze zbiorów  Muzeum Okręgowego w Nowym Sączu   
  •  
  • W KRĘGU HISTORII I ARCHEOLOGII
  •  
  • Petr Jokeš, Patrocinia św. Klemensa na Morawach – dziedzictwo misji  św. Cyryla i Metodego?   
  • Joanna Kalaga, Wczesna chrystianizacja Małopolski. Mity i rzeczywistość  archeologiczna
  • Magdalena Przysiężna-Pizarska, Wczesnośredniowieczna siedziba biskupia w Ryczynie koło Oławy   
  •  
  • KONTEKSTY I ODWOŁANIA
  •  
  • Leonard Górka SVD, Tradycja welehradzka w służbie pojednania Kościołów i narodów   
  • Ewa Kocój, Praktyki i księgi Kościoła prawosławnego oraz ich odzwierciedlenie  w magii ludowej po rumuńskiej stronie Karpat (XV–XIX wiek) – przyczynek do badań   
  • Natalia Naumow, Mit Justyniana Wielkiego u Słowian w epoce Odrodzenia narodowego   
  • Helena Chýlová, Jitka Lukášová, Tradycja cyrylometodejska oczyma czeskich i polskich studentów bohemistyki   
  • Maria Marcinowska, Wprowadzenie do wystawy Śladami świętych Świerada, Urbana i Justa

Исследования в области средневековой литературы православного славянства

Исследования в области средневековой литературы православного славянства

Красимир Станчев
 
Kraków 2012
 
***
  • Предисловие (Александр Наумов)
  • Несколько вступительных слов (Красимир Станчев
  • I. ЛИТЕРАТУРНОЕ ПРОСТРАНСТВО В SLAVIA ORTHODOXA
  • I. 1. Несколько слов о Slavia Orthodoxa и о других Славиях 
  • I. 2. Жанр, стиль и модус в средневековой литературе православных славян 
  • I. 3. Какими переводами Константин Философ и Мефодий положили начало славянской языково-литературной традиции?
  • I. 4. Идеологические модели и художественные реализации в Пространных житиях Кирилла и Мефодия
  • I. 5. Поэзия в древнеславянском литературном пространстве
  • I. 6. К начальной истории одного типа служебной минеи у славян
  •  
  • ІІ. ЛИТЕРАТУРНИЯТ ПРОЦЕС В БЪЛГАРИЯ ОТ КРАЯ НА ХІІ ДО НАЧАЛОТО НА ХІХ ВЕК В БАЛКАНСКИ И ОБЩОЕВРОПЕЙСКИ КОНТЕКСТ
  • II. 1. Интегриращата и нормираща роля на Атон в литературния живот на византийско-славянската общност
  • II. 2. Литературният процес в България от края на XII до втората четвърт на XIV век 
  • II. 3. Българската литература и общобалканският културен процес през XIV-XV век 
  • II. 4. Типология на прехода от Средновековие към Възраждане в българската и в гръцката литератури 
  • II. 5. Барокът и българската литература 
  •  
  • III. PERSONALIA
  • III. 1. «Винаги сред младите». Професор Петър Динеков
  • III. 2. Приносът на академик Емил Георгиев за изследването на литературния процес в България
  • III. 3. Рикардо Пикио, Иван Дуйчев и Slavia Orthodoxa
  • III. 4. Професор Джузепе Дел'Агата: славист и българист 
  • III. 5. Едно ярко присъствие в славистичната наука: професор Александър Наумов
 
* * *
Искра Христова-Шомова, Срещи с Красимир Станчев
 
* * *
Указатель цитированной литературы
Указатель имен (составитель: Ева Томчик/Ewa Tomczyk)

Piśmiennictwo cerkiewnosłowiańskie i sztuka cerkiewna w kulturze Wielkiego Księstwa Litewskiego i Korony Polskiej

Piśmiennictwo cerkiewnosłowiańskie i sztuka cerkiewna w kulturze Wielkiego Księstwa Litewskiego i Korony Polskiej

red. M. Kuczyńska, W. Stępniak-Minczewa, J. Stradomski

Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistyczne 6

Kraków 2011

***

  • Wstęp
  • Димитър Кенанов, За текстологията на Симеоновата антология „Златоструй"
  • Георги Минчев, Судьба одного псевдоканонического текста – „Видение Амфилохия о Святой литургии"
  • Марина Чистякова, Пролог Библиотеки Католического университета в Люблине (общая текстологическая характеристика)
  • Сергей Ю. Темчин, Послесловие к четьему „Апостолу" 1183 года монаха Исайи в супрасльском списке Матвея Десятого 1502–1507 годов
  • Jan Stradomski, O obecności i recepcji tekstów średniowiecznej literatury Słowian południowych w dawnej Rzeczypospolitej (uwagi o tekstach Jana Egzarchy Bułgarskiego w rękopisach cerkiewnych w Polsce)
  • Halina Czuba, Ukraińskie rękopiśmienne ewangeliarze kaznodziejskie: dynamika bytowania
  • Przemysław Nowakowski, Pontyfikał Vat. Slav. 44 z końca XVII wieku – świadek historii Unii brzeskiej w diecezji przemyskiej
  • Aleksandra Sulikowska-Gąska, O dwóch miniaturach Tetraewangeliarza suczawskiego
  • Agnieszka Gronek, Sakrament pokuty i jego obrazowanie w sztuce zachodnioruskiej w XVII–XVIII wieku. Przyczynek do badań nad okcydentalizacją i latynizacją kultury cerkiewnej
  • Mirosław Piotr Kruk, Dwie nieznane ikony zachodnioruskie w Muzeum Miejskim w Suchej Beskidzkiej
  • Piotr Chomik, Monaster św. św. Borysa i Gleba w Grodnie w XVI wieku
  • VARIA
  • Tomasz Kwoka, Wojwodińscy Rusini – między emancypacją a asymilacją. Prawna i społeczno-kulturalna sytuacja mniejszości rusińskiej w Wojwodinie
  • RECENZJE I OMÓWIENIA
  • Agata Kawecka, Ivan Petrov, Małgorzata Skowronek, Z problematyki przekładu starej literatury kręgu Slavia Orthodoxa na język polski (cz. 4)
  • Zofia Brzozowska, Uczniowie Apostołów Słowian. Siedmiu Świętych Mężów

Исследования по кирилло-мефодиевистике и палеославистике

Исследования по кирилло-мефодиевистике и палеославистике

Сергей Ю. Темчин

Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistyczne 5

Kraków 2010

***

  • Предисловие автора
  • Кирилло-мефодиевистика
  • Литературная параллель к Пространному житию Кирилла Философа: „Бог наш — как морская глубина" (гл. 6)
  • Деятельность св. Мефодия в монастыре Полихрон
  • Прение римского папы Сильвестра I с раввином Замбрием и кирилло-мефодиевская традиция
  • Древнеболгарская книжность
  • Развитиe письменной культуры Восточной Болгарии до 971 года
  • Структурные особенности кодекса Тп-14, содержащего Саввину книгу
  • Редкие лексические варианты Ватиканского палимпсеста
  • Еще четыре листа из среднеболгарского Драгиина четвероевангелия
  • Греческо-славянский конкорданс к древнейшим спискам славянского Евангелия
  • Комментированный словоуказатель к Ассеманиеву евангелиию
  • Древнесербская книжность
  • Происхождение аномальной нумерации чтений после Пятидесятницы в сербском полноапракосном евангелии № 8 Хиландарского монастыря
  • Сербский столпный апракос Равулы (ок. 1353 г.): происхождение, особенности языка, структура
  • Бывшая рукопись белградской Народной библиотеки (сербский Октоих 1353 года, № 213) в Гарварде
  • Древнерусская книжность
  • Почему древнеславянский календарный сборник кратких житий был назван Прологом
  • Интеллектуальное или философско-догматическое молчание Древней Руси?
  • Новое исследование o древнерусской толковой азбукe
  • Литература
  • Библиографическая справка

Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistycznе 4

Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistycznе 4

red. M. Kuczyńskа, W. Stępniak-Minczewа, J. Stradomski
Kraków 2009
 
***
  • Od Redakcji
  • Simonetta Simi, Слова и поучения против язычества в восточнославянской рукописной традиции и рукопись Pio Slavo 26
  • Искра Христова-Шомова, Книга Иова в переводе Франциска Скорины
  • Viviana Nosilia, Staroruska przeróbka Rozmowy Mistrza Polikarpa ze Śmiercią
  • Tadeusz Chrzanowski, Meandry sztuki cerkiewnej w kręgu Kościoła wschodniego – od Rublowa do Nowosielskiego
  • Aleksandra Sulikowska-Gąska, Translatio imperii. Greckie i bałkańskie tradycje na Rusi Moskiewskiej w XVI wieku
  • Mirosław P. Kruk, Antyczne gesty w sztuce ortodoksyjnej. Kilka uwag o źródłach inspiracji pobizantyńskiego malarstwa cerkiewnego
  • Teresa Chynczewska-Hennel, Wiara – Historia – Teraźniejszość
  • Alicja Z. Nowak, Szemrzące strumyki, rajskie ptaki, złote grona – wizja pośmiertnej nagrody w siedemnastowiecznej prawosławnej literaturze w Rzeczypospolitej
  • Marzanna Kuczyńska, Teologia maryjna Joanicjusza Galatowskiego. Zarys problemu
  • Piotr Chomik, Synod rosyjskiej Cerkwi prawosławnej wobec drukarni Ławry Kijowsko-Pieczerskiej w latach 1720–1786
  • Izabela Lis-Wielgosz, Rekonstruowanie przeszłości – konstruowanie teraźniejszości. Kilka uwag o sposobie odzyskiwania pamięci na podstawie hagiograficznej narracji Pajsija Janjevca
  • Zdzisław J. Kijas OFMConv, Z przyjaźni wyrastała tęsknota za większą jednością wśród chrześcijan
  • RECENZJE I OMÓWIENIA
  • Agata Kawecka, Ivan Petrov, Małgorzata Skowronek, Z problematyki przekładu starej literatury kręgu Slavia Orthodoxa na język polski (cz. 1)
  • ANEKS
  • Materiały do bibliografii powojennych przekładów starej literatury kręgu Slavia Orthodoxa na język polski (do roku 2007)
  • Jacek Lenkiewicz, Ivan Petrov, Wyrażanie struktur polipredykatywnych w rozwoju języka bułgarskiego

Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistycznе 3

Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistycznе 3

red. W. Stępniak-Minczewa, A. Naumow

KWSS 3

Kraków 2001

***

  • О. А. Князевская, А. Л. Лифшиц, А. А. Турилов, Пергаменные рукописи собрания Виленской публичной библиотеки (Библиотека Академии наук Литовской Республики, ф. 19)
  • А. Л. Лифшиц, Фрагмент сочинения Иринея Лионского Против ересей в собрании Виленской публичной библиотеки
  • Дарюс Баронас, По поводу литературной истории Мучения грех виленских мучеников
  • Jan Stradomski, Problem etnogenezy i chrystianizacji Słowian w historiografii i polemice wyznaniowej I Rzeczypospolitej
  • Владимир Мякишев, Литовский Статут на пути от "руской" редакции к польскому переводу (о рукописном экземпляре из фондов Берлинской королевской библиотеки)
  • Adam Fałowski, Rola jezuitów wileńskich w rozwoju szkolnictwa, języka i piśmiennictwa zachodnioruskiego w XVI w.
  • Michelle R. Viise, Ruthenian Orthodoxy and the Roman State: Afanasij Filipowicz's Дiарiуш
  • Agnieszka Zagrajek, Szata ilustracyjna rękopiśmiennego greckokatolickiego Irmologionu z końca XVII w.
  • Halina Wątróbska, „Polega narodowość każdego ludu na religii"
  • Małgorzata Skowronek, Georgi Minczew, Cykl o królu Abgarze w bizantyńsko-słowiańskiej tradycji rękopiśmiennej. Wybrane problemy tekstologiczne
  • Beata Kotyk, Zabytki związane ze szkołą filologiczno-hezychastyczną Paisjusza Weliczkowskiego w Bibliotece Narodowej im. św. św. Cyryla i Metodego oraz w Centrum im. Iwana Dujczewa w Sofii
  • Георги Минчев, Видеиието на Амфилохий и Тълкуването на Св. Литиргия по Тайноводството (Мистагогията) на св. Симеон Солунски — два афтографа на йеросхимонах Спиридон от началото на XIX век
  • OMÓWIENIA
  • Здравко Стаматоски, Стари текстови (Мазуринска крмчиjа и Загрепски триод)
  • Георги Минчев, Рукописная коллекция центра им. Ивана Дуйчева
  • Георги Минчев, Завет св. Ивана Рылского —подлинный текст или мистификация

Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistycznе 2

Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistycznе 2

red. S. Temčinas

Kraków 1997

***
  • Морозова Н.А., Темчин С.Ю., Об изучении церковнославянской письменности Великого княжества Литовского
  • Кобяк Н.А., Морозова Н.А., Турилов А.А., Кириллииескне рукописные книги ХV-ХIХ вв. в собраниях фондов 21 н 22 БАН Литвы
  • Турилов А.А., Заметки о кириллических пергаменных рукописях собрания бывшей Виленской публичной библиотеки (ф. 19 БАН Литвы)
  • Темчин С.Ю., Гимнографическое творчество Григория Цамблака: вильнюсский список службы с житием Иоанну Новому Сучавскому, 2 VI
  • Кенанов Д., Небесните знамения на Честния Кръст: Евтимиевото похвално слово за светите Констамгии и Елена в супрасълски ръкопис
  • Кенанов Д., За три вилнюски преписа на Евтимиевото житие за св. Петка Търновска
  • Мишкинене Г., Полемика между мусульманами и иудеями (на материале арабскоалфанитных рукописей литовских татар середины XVII в.)
  • Кенанов Д., Старобългарски текстове и южниславянскн теми в печатния Пролог
  • Кекелия А., Ясюлевич Л., Польские старопечатные книги в вильнюсских библиотеках: ХVI век (описание изданий XVI века, вышедших из типографий Великого княжества Литовского)
  • Svarevičiūtе K., Graikų kalba spausdintos knygos Vilniaus universiteto bibliotekoje

Wiara i historia. Z dziejów literatury cerkiewnosłowiańskiej na ziemiach polsko-litewskich

Wiara i historia. Z dziejów literatury cerkiewnosłowiańskiej na ziemiach polsko-litewskich

Aleksander Naumow

Krakowsko-Wileńskie Studia Slawistyczne 1

Kraków 1996

***
  • Wstęp
  • Rozdział I Kultura prawosławna na ziemiach polsko-litewskich (zarys dziejów)
  • Rozdział II Substrat południowosłowiański w cyrylickich rękopisach liturgicznych dawnej Rzeczypospolitej (zbiory polskie i wileńskie)
  • Rozdział III O eklezjologii Grzegorza Cambłaka, prawosławnego metropolity kijowskiego
  • Rozdział IV Doktor Franciszek Skoryna z Połocka jako cerkiewnosłowiański hymnograf
  • Rozdział V Oficjum ku czci Jozafata Kuncewicza, unickiego arcybiskupa połockiego
  • Rozdział VI Twórczość liturgiczna w kręgu Mohylańskim:
  • 1. Sprawa Smotryckiego
  • 2. Hymnograficzna twórczość Piotra Mohyły
  • 3. Nieprawosławni w Mohylańskim Trebniku
  • 4. Kijowski Kościół pielgrzymujący
  • 5. Pieczerskie świętych zgromadzenie
  • Rozdział VII Zachodnia rubież wschodniego imperium
  • Rozdział VIII Literatura cerkiewnosłowiańska w Polsce po 1918 roku
  • Indeks osób